Ptasie opowieści

Skomplikowany i różnorodny świat ptaków fascynuje ludzi od zarania dziejów. Poświęcono mu setki książek. My wybraliśmy trzy, spośród wydanych niedawno. Każda z nich to popularnonaukowa opowieść uwzględniająca najnowsze odkrycia naukowców zajmujących się badaniem tych zwierząt.

„Geniusz ptaków” Jennifer Ackerman
Autorka „Geniuszu ptaków” skupiła się na wyszczególnieniu najciekawszych, niesamowitych ptasich zdolności. Aby móc to zrobić dokładnie przyjrzała się najnowszym ustaleniom naukowców z całego świata, próbujących dociec na przykład, jakie znacznie ma dla ptaków precyzja wykonania ich pieśni, jak to się dzieje, że potrafią one z niesłychaną skutecznością odnaleźć w terenie przedmiot, który schowały, tworząc mentalne mapy fizycznego świata, czy poznać proces tworzenia narzędzi przez niektóre gatunki ptaków. Tak! To nie pomyłka – badacze zauważyli, że nowokaledońskie wrony brodate potrafią posługiwać się przedmiotami na przykład w celu wydobycia larw z drewna. Takich fascynujących historii jest w książce Jennifer Ackerman całe mnóstwo.

„Rzecz o ptakach” Noah Strycker
Podobne kwestie podjął w książce „Rzecz o ptakach” przyrodnik Noah Strycker. Jego książka różni się od publikacji Jennifer Ackerman formą, bliżej jej do gawędy złożonej z licznych anegdot czy dającego do namysłu felietonu, niż do tekstu dziennikarskiego. Autor opisuje w niej ptaki wskazując na analogie ptasich zachowań względem ludzkich. Dostrzega emocje, inteligencję, altruizm, miłość i przekonuje czytelnika, że czym więcej o ptakach wiemy, tym bardziej okazuje się, jak wiele mamy z nimi wspólnego. Strycker, oprócz własnych refleksji, umieścił w swojej książce ekstrakt z najważniejszej literatury poświęconej ptakom, dzięki czemu zakres prezentowanych zagadnień jest bardzo szeroki.

„Krzyk morskich ptaków” Adam Nicolson
Książka Adama Nicolsona, brytyjskiego przyrodnika, poświęcona jest ptakom morskim widzianym oczami dociekliwego obserwatora. Czytelnik może dzięki niej poznać nie tylko zwyczaje i właściwości opisywanych gatunków, ale też poczuć atmosferę ekspedycji badawczej, wręcz całych dekad spędzonych na obserwowaniu ptaków. W rodzinie Nicolsa ta pasja przeszła z pokolenia na pokolenie: ojciec autora zabrał go na wspólne obserwowanie kolonii ptaków morskich, gdy ten miał zaledwie osiem lat. I złapał bakcyla! Lata obserwowania ptaków zaowocowały tą wciągającą książką, w której pojawiają się między innymi mewy, nurzyki, maskonury czy kormorany, a także pytanie o ich przyszły los. ■Robert Wiśniewski