Odkrywcy ziemskich cudów

Wydawnictwo PWN ma w swoim dorobku wiele znakomitych książek, lecz zasoby te znakomicie ozdobi nowość z tej oficyny – zachwycająco wydany album „Wielcy przyrodnicy od Arystotelesa do Darwina” pod redakcją Roberta Huxleya opowiadający o życiu i dokonaniach 39 pionierów nauk przyrodniczych z Europy i Ameryki od czasów antycznych do końca XIX wieku, kiedy to nauka przestała być domeną wszechstronnie wykształconych amatorów, a stała się wysoce wyspecjalizowaną profesją.

Amatorzy ci wnieśli jednak do światowych zasobów wiedzy informacje tak cenne, że wiele z nich do dziś znajduje się w powszechnym użytku z korzyścią dla współczesnych badaczy. O tych właśnie dokonaniach mówi ta niezwykła książka. Niezwykła bo, choć opis niniejszy może sugerować podręcznikowo-biograficzną formę, to wbrew pozorom mamy przed sobą zajmującą, pełną pasji opowieść o dążeniu człowieka do poznania świata i wyzwaniach jakie jest w stanie podjąć, by rozwiązać nurtujące go zagadki.

Nadto każda stronica tej publikacji stanowi prawdziwą ucztę. Już sam dobór papieru pozostawia miłe poczucie dbałości wydawcy o każdy szczegół. Dotykamy stronic, które przenoszą nas w świat notatników dawnych uczonych, zupełnie tak jakbyśmy przeglądali ich odręczne zapiski, schematy, rysunki. Ten zabieg bez wątpienia szczególnie spodoba się najmłodszym czytelnikom, którzy będą mogli poczuć dreszcz emocji towarzyszący pierwszym odkrywcom, a może i zachętę do własnych poszukiwań. Wszak tak wiele jeszcze zostało do odkrycia.

Niewątpliwym walorem tej książki są rzadkie i nieczęsto publikowane ilustracje pochodzące w większości z kolekcji Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Ukazują nie tylko, jak radzono sobie bez pomocy fotografii przez wiele setek lat dokumentując badane obiekty: rośliny, zwierzęta czy skamieniałości. Zarazem pozwalają się przekonać, że owe rysunki techniczne zawierają jednocześnie ogromny walor artystyczny – nie tylko niosą wiedzę, ale dla osoby nie odczytującej ich z pobudek naukowych są po prostu ładne i wielką przyjemność stanowi ich oglądanie.

Z pewnością warto wybrać tę książkę na prezent dla ciekawskiego ucznia zainteresowanego historią i przyrodą. Posłuży ona przez lata – dla starszych dzieci okaże się inspirująca i niebywale zajmująca, nastolatek znajdzie w niej wiele informacji, o których program nauczania w ogóle nie wspomina, zaś dla każdego dorosłego, który dostałby ją w prezencie okaże się wspaniałą przygodą i sentymentalnym powrotem do czasów, gdy każdy z nas marzył by zostać odkrywcą. (O)