Evna

Wyobraź sobie, że jesteś ikoną siejącego postrach ludu.
Symbolem, który go skupia wokół nienawiści i żądzy zemsty.
Że jesteś córką martwo urodzonego wodza na wygnaniu i twój los wyznacza początek końca.

Hirka przygotowuje się na spotkanie z rodziną panującą w zimnym, zhierarchizowanym świecie, który gardzi jakąkolwiek słabością. Niechętnie akceptuje swój los w nadziei, że dzięki temu uratuje Rimego, a krainy Ym będą bezpieczne.

Jednak martwo urodzonych dręczy niezaspokojony głód Evny i Hirka uświadamia sobie, że wojna, którą pragnęła powstrzymać, jest nieunikniona. I tak staje wobec wyzwania dla wszystkiego, w co wierzyła i o co walczyła.

“Evna” to trzeci – po “Dziecku Odyna” i “Zgniliźnie” – i ostatni tom cyklu. Spektakularny finał, poruszający kwestię korzeni, władzy i pychy.

Siri Pettersen (ur. 1971), norweska pisarka, projektantka stron internetowych i ilustratorka. W 2002 roku jej komiks Anti-klimaks wygrał konkurs organizowany przez wydawnictwo Bladkompaniet. W 2013 roku opublikowała powieść Dziecko Odyna – pierwszy tom z cyklu „Krucze pierścienie” – która została uhonorowana norweskimi nagrodami Fabelprisen i SPROING dla debiutujących autorów.

Rime wbiegał po zboczu, przekonany, że nikt nie dostrzeże go w mroku. Dotarł na grzbiet wzgórza, przywarł do szczytu i rozejrzał się po równinach. Tam, gdzie powinny ciągnąć się pustkowia, teraz stały obozowe namioty. Porządnie, rzędami. Takie regularne wzory powstawały tylko tam, gdzie wydano rozkaz. Gdzie ktoś o tym decydował.
Wojsko.
Było zbyt ciemno, by ocenić, jak duża to armia. Sądząc po pochodniach, kilka tysięcy mężczyzn. Dostrzegł ślady na śniegu. Siatkę czarnych żył między namiotami. Mężczyźni zebrali się przy ognisku. Poruszali się sprężystym krokiem i głośno się śmiali. Rime znał ten nastrój. Domyślał się, że to pierwszy lub drugi wieczór. Wkrótce będą siedzieć w milczeniu, zgarbieni. Ci, którzy nie zamarzną albo nie będą leżeć chorzy.
Chorągwie zwisały luźno, ale wiedział, że widnieje na nich znak Widzącego. Armia Mannfalli zebrana pod miastem. Dlaczego? Na co czekają? Jakie dostali rozkazy i od kogo?
Miała rację.
Damayanti uprzedzała, że Rime ich tutaj zobaczy. Mówiła też, że chodzi o niego. O Kruczy Dwór. Ale jej bliskie kontakty z Radą umarły wraz z Urdem. Domysły tancerki były warte tyle samo, co jego własne.
Oczywiście, to mogły być ćwiczenia. Manewry. Albo powojenne rozruchy…
Te wyjaśnienia wydawały się jednak mało przekonujące. Serce Rimego ścisnął niepokój. Paskudne uczucie, że nic nie jest tak, jak powinno.
Może to przez krucze pierścienie? Czy w ogóle można poruszać się między światami, nie czując, że grunt osuwa ci się spod nóg? Chyba to naturalne, że będziesz czuć się nieswojo.
Nie. To było coś więcej niż uczucie. To pewność sprawiła, że nie skierował się prosto do domu. Nie było go zaledwie dwadzieścia dni i w tym czasie ktoś znów powyciągał z łóżek wojowników. Na miejskich murach wzmocniono straże i wielu gwardzistów zamieniono na mężczyzn, których nigdy nie widział.
Coś było nie tak.
Musiał porozmawiać z Jarladinem.
Rime zbiegł z powrotem w stronę miasta. Śnieg chrzęścił mu pod stopami. Zbliżył się do muru i dalej poruszał się już ostrożniej, skulony za kępami jałowców. Bramy pilnowało czterech gwardzistów. Poza tym kamienny mur na długich odcinkach nie był strzeżony. Wił się w mroku niczym szary cętkowany wąż. Rime odnalazł miejsce, w którym kiedyś przechodził na drugą stronę. Wysuniętą część muru, dzięki której nie było go widać od strony bramy.
Ściągnął rękawice. Otrzepał je ze śniegu i wsunął do kieszeni plecaka. Potem zaczerpnął Evny i zaczął się wspinać. Nierówności na kamieniach dały mu wystarczające oparcie, by mógł dotrzeć na górę. Przerzucił ciało przez krawędź i opuścił się na dach domu po drugiej stronie. Obluzowała się dachówka. Zaczęła się zsuwać, szurając o dach. Rzucił się za nią. Zdołał ją schwycić, nim zniknęła za rynną.
Przez chwilę siedział z dachówką w ręce i nasłuchiwał. Kawałek dalej zatrzasnęły się jakieś drzwi. W zaułku poniżej coś szeleściło. Szczur. Obgryzał martwego gołębia. Próbował pociągnąć go za sobą po zamarzniętych liściach.
Rime wetknął dachówkę na miejsce i pobiegł po dachach, kierując się w górę, do Eisvaldru. Nie miał z tym problemu, domy stały blisko siebie. Dopiero przy samym Murze musiał zejść z powrotem na ulicę.
Mur jako taki nie stanowił przeszkody. Ætlingowie zawsze przemieszczali się jak chcieli między Mannfallą i Eisvaldrem. Jednak również tutaj wzmocniono straże. Wszystkich krużganków pilnowali gwardziści. Był to wyraźniejszy znak niż drogowskaz na gościńcu. Nad miastem zawisł strach.
Rime wszedł w zaułek za karczmą. Z uchylonego okna słyszał pieśń. Pijackie głosy, ale po tej stronie miasta nawet dźwięki wydawały się czystsze. Ściągnął plecak i przełożył miecze do środkowych uchwytów, by zwisały ukryte wzdłuż pleców, zamiast sterczeć znad ramion jak wypowiedzenie wojny. Naciągnął kaptur na głowę i przeciął plac. Gwardziści spojrzeli na niego leniwie, ale pozwolili mu bez przeszkód wejść do Eisvaldru.
Rodzinne miasto. Miasto Rady. Widzącego.
Widzącego, którego zabił.
Wraz z tą myślą napłynęły wspomnienia. Naiell w kącie, syczący jak kot. Opór ciała, gdy trafił w nie miecz. Krew na bosych stopach Hirki. Jej spojrzenie. Przepełnione żalem. Zdradzone.
Jestem tym, kim jestem.
Rime spojrzał w górę, w stronę kręgu kamieni. Wydawały się równie niewinne jak wierzchołek góry lodowej. W rzeczywistości sięgały tak głęboko, że zwisały ze stropu jaskini pod Mannfallą. To stamtąd właśnie przyszedł, ukryty przed spojrzeniami innych.
Tu na powierzchni wyglądały jak blade głazy na tle ciemnego nieba, u szczytu schodów, w miejscu, gdzie kiedyś stała sala rytuału. On też tam stał. Pośrodku kręgu, otoczony wszystkimi mieszkańcami miasta. Na ziemi przed nim wykrwawiał się Svarteld. W imię czego?
Rime spuścił głowę i poszedł dalej. Już dość zmarnował czasu na wyrzuty sumienia i poczucie straty. Tak dużo, że nie był w stanie o tym myśleć. Teraz musiał się dowiedzieć, co się wydarzyło pod jego nieobecność.
Dom Jarladina stał wysoko na wzgórzu. Był jedną z wielu zadbanych rezydencji rodów zasiadających w Radzie. Rime podkradł się przez nagi zimowy sad. Trzymał się ścieżek, żeby nie zostawić śladów na śniegu. Nie mógł dopuścić, by ktoś go zobaczył, przynajmniej dopóki się nie upewni, co się stało. Pokonał kamienny murek na tyłach domu. Było późno, ale w oknie na piętrze widział migoczące światło.
Dom był wspaniałą budowlą w andrakarskim stylu, z rzędami kolumn i rzeźbami w ciemnym drewnie. Wspinaczka była igraszką.
Rime podciągnął się na spadzisty dach i podkradł się wzdłuż jego krawędzi do okna. Przyłożył rękę do szyby. Gdy szron stopniał, mógł zajrzeć do środka.
Jarladin był sam w komnacie. Siedział na wyściełanym stołku, zapatrzony w ogień na kominku, jakby się spodziewał, że płomień zgaśnie, nim minie wieczór. Obracał w dłoniach pusty kielich. Szerokie plecy wydawały się zgarbione. Rime miał bolesną świadomość, że sam jest częścią brzemienia przytłaczającego członka Rady. Zniknął. Bez uprzedzenia, bez wyjaśnień.
Zwalczył impuls, by zejść z powrotem na dół. Pozostać w ukryciu. Ciemny Cień w zimowym mroku. A niby pasował kiedyś do ciepłej komnaty?
Zrób to, co konieczne.
Obejrzał się za siebie, upewnił się, że wciąż jest sam. Potem trzy razy zapukał w szybę. Jarladin podskoczył. Upuścił kielich na podłogę, ale szkło się nie rozbiło. Wpatrywał się w okno. Podszedł bliżej. Zmrużył oczy, zesztywniał. Wreszcie rozpoznał Rimego. Jego oczy rozszerzyły się z niedowierzania. Zaczął szarpać haczyki przy oknie.
Rime odsunął się, by znaleźć się po właściwej stronie. Jarladin szeroko otworzył okno i chwycił Rimego, tak jakby ten miał zaraz spaść. Pomógł mu wejść do komnaty. Przyciągnął go do siebie. Rime utknął w niedźwiedzim uścisku. Utonął w cieple.
Członek Rady odsunął go od siebie. Przytrzymał go na wyciągnięcie ręki i omiótł wzrokiem. Położył rękę na głowie Rimego. Chwycił go za włosy, jakby chciał je rozczochrać, ale tego nie zrobił. W jego oczach coś zalśniło. Rime zebrał siły, bo świetnie wiedział, że to ciepło nie będzie długo trwać. Twarz Jarladina już to zdradzała. W miejsce gorzkiej radości pojawiło się zagubienie.
– Gdzieś ty był? – mruknął.
Rime bez słowa się odsunął i zamknął okno.
– Gdzieś ty był?! – Głos Jarladina się załamał, jakby członek Rady wiedział, że to, co usłyszy, będzie bolesne.
Rime zerknął w stronę krzesła przy kominku. Żałował, że nie może się w nie zapaść. Odpocząć. Przespać się. O niczym nie śnić. Zamiast tego musiał udzielić wyjaśnień. Spróbować wytłumaczyć to, co niewytłumaczalne.
– Nie uwierzysz mi, jeśli ci powiem – odparł.
– Gdzieś ty był, Rime An-Elderinie? – Teraz Jarladin aż kipiał ze złości. W powietrzu zawisła niema groźba. Musiał usłyszeć wyjaśnienia, i to dobre wyjaśnienia. Może Jarladin uważał, że Rime zginął, ale jego reakcja zdradzała głębszą desperację.
Rime zmusił się, żeby zapytać:
– Co się stało?
– Co się stało? – Jarladin powtórzył te słowa, jakby mieściła się w nich cała głupota tego świata. – Co się stało?! Zabiłeś w pojedynku własnego mistrza, a potem zniknąłeś! To się stało! Cała Mannfalla przy tym była, ale od tej pory nikt cię nie widział. Myślałem, że śpisz w Sloknie, Rime! Że Darkdaggar w końcu cię zabił. Myślałem…
Rime odwrócił wzrok. Chciał uciec przed spojrzeniem Jarladina. To nic nie pomogło, bo członek Rady spoglądał na niego również z portretu na ścianie. On i reszta jego rodu, wszyscy w złotych ramach. Jakkolwiek by się Rime obrócił, patrzyli na niego. Był zziębniętym intruzem w ciepłej komnacie. W komnacie, która przypominała mu Kruczy Dwór, z kamiennym kominkiem i belkami pod sufitem. Przytulny, ale nie dla niego.
– A pozostali? Co oni pomyśleli?
Jarladin rozłożył ręce.
– A jak sądzisz? Pojawiło się mnóstwo różnych absurdalnych wyjaśnień. Ciemne Cienie cię zabiły, żeby pomścić Svartelda, Kruczy Dwór spalił cię żywcem, utopiłeś się w Orze albo jeszcze lepiej: zlikwidowała cię sama Rada. To robiło furorę w karczmach. Jakbyśmy i bez tego nie mieli dość problemów! Rime An-Elderin znika po pojedynku i oskarżeniach o morderstwo. A jak ci się wydaje?! Twoja nieobecność nas zatruła. Byłeś powiernikiem kruka!
Jarladin chwycił nowy kielich z tacy na stole. Przechylił nad nim butelkę, ale okazała się pusta. Nie wypłynęła z niej ani kropla. Knykcie zaciśnięte na szyjce butelki pobielały.
– Psy rzuciły się sobie do gardeł. Oczywiście jedne rody podejrzewały drugie. Znów wypłynęły dawne waśnie. A więc teraz zawierają sojusze. Kupują gwardzistów. Budują sobie prywatne armie i sądzą, że robią to w tajemnicy. Ale każdy idiota widzi, że z Mannfalli odpływają pieniądze. Do krain. Wszyscy widzą, że Rada się sypie. Wkrótce krainy staną przeciwko sobie, to się stało, chłopcze! Dzięki, że pytasz!
Rime usiadł na stołku. Potarł twarz dłonią.
To dlatego wojownicy rozbili obóz pod miejską bramą. Wyruszali do innych krain. Jako podarunek. Przypieczętowanie sojuszów. Zapewnienie lojalności…
To zły znak, ale nic takiego, czego nie dałoby się naprawić. Wciąż była nadzieja. Puste miejsca w Radzie. Miejsce Urda. Darkdaggara. Można ich było użyć, żeby uspokoić sytuację.
– Czy ktoś zajął miejsce po Darkdaggarze?
Jarladin prychnął. Prawda skrzywiła jego twarz jak blizna.
Rime wstał. Przeszył go zimny dreszcz.
– Wciąż na nim zasiada?
To pytanie zawisło w powietrzu. Rime podniósł głos:
– Próbował mnie zabić i wciąż zasiada w Radzie?
– Nie było cię tutaj – warknął Jarladin. – Nie było cię tu, żeby dopilnować wykonania wyroku. Darkdaggar twierdził, że się przyznał, bo nie miał wyboru. Powiedział, że przyszedłeś do jego domu. Nieproszony. Że mu groziłeś. Nie miał nic do stracenia, Rime. Zupełnie nic. Więc poruszył wszystkie struny. Zrzucił winę na Kruczy Dwór. To tam przebywałeś, kiedy próbowano cię zabić. I Rada mu uwierzyła. Udała, że mu wierzy. Bo chcieli uwierzyć! Bo go potrzebowali. I dlatego, że odkąd zostałeś powiernikiem kruka, byłeś dla nich jedną wielką katastrofą. Większość zasiadających przy stole zabiłaby cię własnymi rękoma, gdyby tylko mieli cień nadziei, że im się to uda, więc tak, Darkdaggar wciąż zasiada w Radzie. Gdybyś zachował przy życiu tego płatnego mordercę, mielibyśmy przynajmniej świadka.
Rime oparł się o ścianę i zamknął oczy. Uśmiechnął się zimno.
– Mówisz tak jak ona. Żyj i pozwól żyć, co? Naprawdę sądzisz, że Darkdaggar pozwoliłby mu zeznawać? Ten mężczyzna był martwy od chwili, gdy zgodził się na tę robotę!
Gniew kosztuje. Skup się na tym, co możesz zmienić.
Przez chwilę sądził, że to Svarteld wypowiedział kiedyś te słowa, ale zrobiła to Ilume. Matka jego matki. Szept ze Slokny. I ostre przypomnienie, że polityka nigdy nie była jego mocną stroną.
Spojrzał na Jarladina. Na siwobrodego byka. Płomienie zabarwiły połowę jego twarzy na czerwono. Reszta ukryta była w cieniu, jakby stał już jedną nogą w Sloknie.
– Teraz tu jestem – powiedział Rime. – Szkody można naprawić. Mamy wiele możliwości, możemy…
– Rime… Rada marzyła tylko o jednym: żeby się ciebie pozbyć. Sam spełniłeś to marzenie. To koniec. Nigdy nie przyjmą cię z powrotem. Eir znów nosi laskę. Myślałem, że augurzy i lud będą protestować, ale nikt nawet nie rzucił kamieniem. Słyszeli, że obiecałeś Kruczemu Dworowi miejsce w Radzie. Słyszeli, że wódz w końcu cię zabił, kiedy nie spełniłeś tej obietnicy. Darkdaggar cię oczernił i wykonał przy tym dobrą robotę. Postradałeś rozum. Zabiłeś w Reikaviku niewinne dziecko. Chłopca.
Te słowa zabolały. Otworzyły ranę wspomnień. Wioska nad rzeką. Sądzili, że to byli nábyrni. Martwo urodzeni. Ale znaleźli tylko rannego niedźwiedzia w piwnicy. I dziecko… Drobne ciało oparte o ścianę. Rude włosy. Martwe oczy. Przypomniał sobie klęczącego przed nim mężczyznę, który zabił chłopca. I smak własnej wściekłości. Mimo to się zawahał. Svarteld musiał dokończyć za niego. Svarteld, który poświęcił życie, żeby go nauczyć, by doprowadzał sprawy do końca.
Rime chwycił Jarladina za ramię.
– Przecież wiesz, jak było, Jarladinie! Ja nigdy… nigdy bym…
Rime podchwycił jego spojrzenie i zrozumiał.
Nie miało znaczenia, czy zabił chłopca. Tylko Svarteld był z nim wtedy w tamtej chacie, a on nie mógł już zeznawać. On również.
Rime opadł z powrotem na stołek. Zapomniał o tym, co sam kiedyś wyjaśniał Hirce. Wydawało mu się, że od tamtej pory minęła wieczność. Powiedział jej wtedy, że prawda nic nie znaczy dla Rady, jeśli jest bezużyteczna.
Jarladin podszedł do niego. Górował nad Rimem, był jak potężny byk.
– No to powiedz mi, Rime… Gdzie byłeś?
Rime poczuł, jak przytłacza go ciężar. Wciąga w bagno zabitych. W bagno krzywd. Myśli się nie kleiły. Jakby za dużo wypił. Jakby już nic nie było rzeczywiste.
Gdzieś w głębi serca wiedział, że czegoś dokonał. Czegoś ważnego, co było tego wszystkiego warte. To zabrzmi jak szaleństwo, ale musiał o tym opowiedzieć.
– Byłem u niej – zaczął. – U człeków. Znalazłem martwo urodzonych braci, starych jak Evna. Nábyrnów, którzy wciąż pamiętają wojnę. Jeden z nich jest jej ojcem. Ona jest półślepą, Jarladinie. Pół człekiem, pół martwo urodzoną. Jest córką wodza na wygnaniu. I znalazłem jego. Widzącego…
Jarladin potarł ręką podbródek. Ten gest go zdradził. Teraz Rime wiedział już, co pomyślał. Że Rada miała rację. Że Rime An-Elderin, wnuk Ilume, postradał rozum. Popadł w szaleństwo. Że jest chory na umyśle.
Rime spojrzał na niego.
– On istniał, Jarladinie. Widzący istniał.
Jarladin skrzyżował ręce na piersi.
– I co zrobiłeś, kiedy go spotkałeś?
Rime czuł się jak sparaliżowany.
– Zabiłem go.
– Znalazłeś Widzącego i go zabiłeś?
Rime pokiwał głową. Zapatrzył się w płomienie. Ogień przygasał. Pozostał czerwony żar na zwęglonym drewnie. Powinien coś czuć, ale była w nim tylko pustka.
– No to pokonałeś własnego trolla. Poszedłeś za nią Widzący raczy wiedzieć dokąd, a teraz wracasz i myślisz, że świat przez ten czas stał w miejscu. Że to, co zrobiłeś, nie będzie miało żadnych konsekwencji. Chociaż wszyscy mają własne trolle, z którymi muszą się zmagać.
Rime wstał.
– Myślisz, że to tylko moja wyobraźnia…
Jarladin wskazał na niego palcem.
– Zrobiłem wszystko, co w mojej mocy, żeby cię chronić! WSZYSTKO! Miałeś tylko jednego przyjaciela w Radzie i zniknąłeś! Bez słowa! Broniłem cię. Ja… – Nagle przerwał. Przekrzywił głowę. Wpatrywał się w Rimego z rosnącym niedowierzaniem. Szukał czegoś spojrzeniem i chyba zdał sobie sprawę, że tego nie znajdzie: jego ogona.
Nie pomogą żadne wyjaśnienia. Wyrosła między nimi przepaść. Zbyt stroma. Nie mógł wygrać. Nie dziś wieczorem.
Członek Rady pobladł. Cofnął się. Jego reakcja dała Rimemu przerażającą satysfakcję, jakby nagle odzyskał władzę. Przywilej bycia wściekłym.
Rime podszedł do niego. Jarladin się odchylił. Usiłował stworzyć dystans, jakby rozmawiał z kimś dotkniętym zarazą. I może tak było.
To ja jestem zgnilizną. Nie ona.
– Odciąłem go – wyszeptał mu ochryple do ucha Rime. – Stałem się bezogoniastym. Człekiem. I wydaje ci się, że zrobiłem to z szaleństwa? Ze smutku? Zrobiłem to, bo musiałem. Mówisz, że zbliża się wojna. Krainy przeciwko sobie, Rada w rozsypce, i wydaje ci się, że nie może być gorzej? Jarladinie, mogę opowiedzieć ci o rzeczach, które zmrożą ci krew w żyłach. Krainy przeciwko sobie to igraszka w porównaniu z tym, co nas czeka. Co powiesz na świat przeciwko światu? Spróbuj coś takiego powstrzymać. Bo właśnie o to walczę.
Jarladin się odwrócił.
– Idziesz za nią, to wszystko – odparł bez przekonania.
– Już nie. To koniec. Tak jak ze wszystkim. – Rime poczuł, że przeszyły go własne słowa. Nagły, niespodziewany ból zmusił go, by odwrócić się plecami do członka Rady. Otworzył okno i wskoczył na parapet. Kucał na nim przez chwilę i zbierał się w sobie, nim znów się odwrócił. – Nie wiedziałem, kogo tu zastanę, Jarladinie. Przyjaciela czy wroga. Ale wiem, kim jest Darkdaggar. Do czego jest zdolny, kiedy przyciśnie się go do muru. Musisz liczyć się z tym, że ma cię na oku.
– Wydaje ci się, że potrafisz czytać w myślach członkom Rady, Rime? Ty, który nigdy nie nadawałeś się do tego, żeby w niej zasiadać?
– Wydaje mi się, że potrafię czytać w myślach zabójcy.
Jarladin cofnął się o krok. Trącił nogą kielich, który przedtem upuścił na podłogę. Szkło rozsunęło się na dwie części, najwyraźniej jednak pękło już wcześniej.
– Nie jesteś tutaj bezpieczny, Jarladinie. Ani ty, ani twoja rodzina. Masz niewielu przyjaciół w Radzie, a Darkdaggar jest niebezpieczny. Możliwe, że powinniście opuścić Mannfallę.
– Nigdy.
Rime nie spodziewał się innej odpowiedzi.
– W takim razie obiecaj mi chociaż, że jeszcze przez chwilę spróbujesz utrzymać jedność w Radzie.
– Chcesz, żebym utrzymał jedność? W Radzie, którą tak zawzięcie starałeś się zniszczyć?
Innego dnia Rime skwitowałby tę ironię uśmiechem.
– Tak. Chcę, żebyś utrzymał wśród nich jedność. Bo teraz wiem, jaka jest alternatywa. Co się może wydarzyć później, i że to się żadnemu z nas nie spodoba.
Wyprostował się i przygotował do skoku.
– Ułatwiłeś im to – odezwał się Jarladin za jego plecami. – Wcześniej nigdy by się nie odważyli targnąć na twoje życie. Baliby się zamieszek. Albo, co gorsza, buntu Ciemnych Cieni. Teraz nie boją się już żadnej z tych rzeczy. Jesteś dla nich martwy, Rime.
– I tak pozostanie. – Rime zaczerpnął Evny i rzucił się w zimny mrok.