Miłość w stepie szerokim

Najnowsza powieść Doroty Ponińskiej to barwna panorama XIX wiecznego świata. Czytelnik podróżuje wraz z bohaterami od podzielonej rozbiorami Polski przez Indie pod panowaniem Brytyjczyków aż po fascynujący, tętniący życiem Stambuł. Dla miłośników powieści retro „Podróż po miłość. Emilia” to pozycja obowiązkowa.

Przedwiośnie 1842 roku powitało Emilię niespodziewaną wiadomością: matka Teodozja, siostra przełożona podwileńskiego klasztoru oznajmiła dziewczynie, że wybrała ją na swoją następczynię. Młodą kobietę uszczęśliwiło to wyróżnienie. Poczuła, że dzięki tak zaszczytnej funkcji jej związek z zakonem jeszcze się zacieśni. Nawet o tym nie marzyła, choć w klasztorze spędziła niemal całe swoje dotychczasowe życie. Trafiła do niego jako dziecko: ojca pojmano w powstaniu listopadowym i nikt już nie spodziewał się ujrzeć go żywego, matka zmarła z rozpaczy – utrata ukochanego, a po niej konfiskata majątku przez carskie władze okazały się ciosami ponad jej siły.

Krewni oddali więc dziewczynkę pod opiekę zakonnic i opłacili naukę w klasztornej szkole. Początkowa samotność, smutek i rozpacz opuszczonego dziecka zmieniły się w przywiązanie. Emilia nie widzi dla siebie innego życia. A jednak los ma wobec niej zupełnie inne plany.

Od nominacji na następczynię matki przełożonej rozpoczyna się barwna opowieść o młodej kobiecie, która wyrusza w podróż by ocalić życie swego ojca. Niemniej to nie jedyna bohaterka wielowątkowej powieści Doroty Ponińskiej. Czytelnik ma okazję śledzić również losy lorda Williama Gainfula, a także poznać sylwetkę Rumiego, sufickiego mistyka i poety, jednego z najwybitniejszych teologów islamskich. Wątki poświęcone dwóm fikcyjnym postaciom i jednej historycznej przeplatają się nawzajem tworząc przyjemną mozaikę.

To barwna opowieść o młodej kobiecie, która wyrusza w podróż, by ocalić życie swego ojca

Pisarka do jej stworzenia podeszła bardzo starannie. Jako słuchaczka Podyplomowego Studium Stosunków Międzykulturowych na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego zadbała o precyzyjne odtworzenie realiów XIX wiecznej islamskiej rzeczywistości. Nadto – co bardzo cieszy – nie podjęła powszechnej w powieściach zawierających wątki islamskie, maniery protekcjonalnego przedstawiania zwyczajów świata Islamu i na szczęście nie sięgnęła też po modne (bo kasowe) jego demonizowanie. „Ludzie wszędzie jednacy” – doradza tytułowej Emilii przyjaciółka, a za prawdziwością tych słów stoją u Doroty Ponińskiej wydarzenia i postaci przybliżające ów egzotyczny, dla polskiego czytelnika, obszar kulturowy.

Śledząc losy bohaterów czytelnicy dowiadują się jak podróżowano w XIX wieku, poznają stosunki społeczne panujące w ówczesnej Turcji, zaglądają do haremu i hammamu mogąc przyjrzeć się z bliska zmysłowym przyjemnościom jakie czekają w nim na kobiety. Oprócz tego, co szczególnie istotne, Ponińska rozprawia się z licznymi stereotypami na temat muzułmanów, jakie w Polskiej rzeczywistości mają się bardzo dobrze. Tłumaczy skąd wzięło się wielożeństwo, bardzo szczegółowo objaśnia rolę kobiety w muzułmańskim świecie i zauważa też, że kobieta może się w nim czuć bardziej bezpieczna i wolna niż jest to udziałem rzekomo wyzwolonych Europejek. Dyskusje prowadzone przez bohaterów na temat międzykulturowych relacji momentami wciągają bardziej niż sama fabuła, bo i jest nad czym dywagować.

„Podróż po miłość” pozwala rozsmakować się w marzeniach o wielkiej przygodzie

„Podróż po miłość” pozwala rozsmakować się w marzeniach o wielkiej przygodzie. Można z tą powieścią spędzić bardzo przyjemny czas. A komu będzie mało, tego ucieszy fakt, że na lata 2014 i 2015 przewidziano premiery kolejnych tomów „Podróży…”. Bohaterką następnego będzie Maria, córka Emilii, a na miejsce akcji Dorota Ponińska wybrała Krym. Nie zabraknie też osobnego wątku poświęconego artyście – tym razem będzie to malarz Iwan Ajwazowski. Tom trzeci przeniesie natomiast czytelników aż do Stanów Zjednoczonych. Co spotka tam bohaterów? Warto cierpliwie zaczekać by poznać odpowiedź.

Agnieszka Kantaruk

Dorota Ponińska
Podróż po miłość. Emilia
Wydawnictwo Nasza Księgarnia
Premiera: 8 maja 2013