Pod koniec ubiegłego wieku astrofizycy dokonali rewolucyjnego odkrycia, że wszystko, co uważano dotychczas za cały Wszechświat, stanowi tylko jego bardzo niewielki fragment. Obserwujemy zaledwie 4 procent Wszechświata, który w 96 procentach składa się z tajemniczej „ciemnej” materii i „ciemnej” energii.

Richard Panek, dziennikarz i autor książek popularnonaukowych stworzył pasjonujący opis historii tego przełomowego odkrycia, poświęcając wiele miejsca wieloletnim pracom Saula Perlmuttera, Briana Schmidta i Adama Riessa, którzy w końcu XX wieku udowodnili, że Wszechświat będzie się wiecznie rozszerzał, a w 2011 roku otrzymali za to odkrycie Nagrodę Nobla.

Niezwykła elokwencja autora i łatwość przedstawiania najbardziej skomplikowanych teorii czyni z tej książki pasjonującą podróż w przeszłość i przyszłość naszego Wszechświat. Nie jest to suchy traktat naukowy, nafaszerowany żargonem kosmologów i astrofizyków. Jest raczej bliższa powieści przygodowej, gdzie osią akcji są wieloletnie zmagania naukowców z nowymi koncepcjami, wyścig o palmę pierwszeństwa w odkryciach, porażki i sukcesy. Głównymi bohaterami stają się późniejsi nobliści, a ich pogmatwane losy, zawodowe wzloty i upadki są niczym fabuła dobrego thrillera.

Kosmologia dla przeciętnego czytelnika nie jest prostą nauką. Wymaga przede wszystkim wyobraźni, by spróbować pojąć bezmiar Wszechświata, objąć myślą gigantyczne liczby czy też pojąć podstawowe koncepcje mechaniki kwantowej. Bo czyż łatwo jest na przykład wyobrazić sobie, że według teorii wielkiego Wybuchu Wszechświat powstał około 13,75 miliarda lat temu i że pierwsze atomy powstały po jednej sekundzie od Wybuchu.

Dużą zasługą Panka jest to, że był w stanie przedstawić te zagadnienia w sposób na tyle przyswajalny, że po lekturze książki staje się bardziej jasne, po co właściwie setki naukowców z całego świata poszukiwało supernowych, co to jest kwazar i jakie znaczenie dla wszechświata ma ciemna materia i ciemna energia. Znakomita lektura dla zainteresowanych najnowszymi odkryciami astronomii, astrofizyki i fizyki kwantowej, także dla osób bez głębszej wiedzy z tego zakresu.

„Koniec tej opowieści wciąż pozostaje tajemnicą, a możliwe że nie poznamy go nigdy” – pisze w zakończeniu książki Richard Panek. Interesująca perspektywa?

Tomasz Wojciechowski

Richard Panek
Ciemna strona wszechświata
W poszukiwaniu brakujących składników rzeczywistości
Wydawnictwo Prószyński i S-ka 2012
Seria: Na ścieżkach nauki

 
Wesprzyj nas