Stosik na wypasie

Tym razem zebraliśmy dla Was książkowe propozycje z myślą o nadchodzącym czasie urlopów. Na stosiku znalazły się przede wszystkim grube, długie i bardzo ciekawe książki. I już tradycyjnie staraliśmy się aby ich tematyka była różnorodna, tak, aby każdy miał możliwość wypatrzyć coś dla siebie. A w nagrywaniu filmiku ilustrującego ten artykuł pomagały nam… owce. Może zechcecie je odwiedzić tego lata?

„Anglik w Japonii” Chris Broad

Witaj przygodo! Rozpocznijcie urlop od tej książki, a rozbudzi w was pragnienie zrobienia czegoś niezwykłego, rzucenia się na głęboką wodę, doświadczenia rzeczy, których nie doświadczyliście nigdy wcześniej.

Tak właśnie zrobił jej autor Chris Broad, który jako dwudziestodwuletni młodzieniec wyruszył z Londynu do Japonii, by w ramach swojej pierwszej pracy zostać tam nauczycielem języka angielskiego. Tytuł tej książki zdradza nam wszystko co trzeba na temat zawartości – każda strona opowiada o zmaganiach obcokrajowca z krajem, który go fascynował od dłuższego czasu.

Chris, który wylądował w prowincjonalnej miejscowości mogącej poszczycić się jednak ogromną szkołą, powstałą z połączenia mniejszych placówek, odkrywa przez czytelnikami Japonię jako kraj kontrastów, którego tereny pokrywa albo oszałamiająca przyroda albo kompletnie zabetonowane miasta. Razem z nim poznajemy wszystko to, co znalazło się na jego drodze – od asortymentu sklepów wielobranżowych konbini przez japońskie koleżanki i kolegów, ich obyczaje i nawyki, upodobania czy zainteresowania po osobliwości japońskiej kuchni czy zachwycające albo wręcz przeciwnie – paskudne – miejsca, które miał okazję odwiedzić. Książka utrzymana jest w stylu koleżeńskiej opowieści z podróży, przez co czyta się ją błyskawicznie. I ma się ochotę na więcej.

„Plac zabaw” Richard Powers

W tej powieści historia pewnej przyjaźni splata się z historią pewnej wyspy. Jest tutaj też portret niezwykłej podwodnej pasji, która definiuje całe życie i jest w stanie pokonać największe przeszkody. To jednak jedynie bardzo skromny zarys tego co oferuje czytelnikom „Plac zabaw”. Richard Powers umieścił na kartach swojego dzieła powszechne strapienia XXI wieku ujęte w miniaturze: absolutny i absurdalny pęd ku mitycznemu rozwojowi i modernizacji, niesamowite możliwości jakie daje rozwój internetu i sztucznej inteligencji, które nigdy nie zapełnią jednak pustki wynikającej z braku serdecznej relacji z drugim człowiekiem.

Destrukcyjne kompleksy, mroczne rezultaty nieuleczonych traum, rzutujące na całe dorosłe życie i wybory podejmowane przez bohaterów. Tęsknotę za tym co naturalne i rdzenne, strach przed zanieczyszczeniem planety, docierającym nawet do miejsc odludnych, takich jak wyspa Makatea, na której żyje zaledwie kilkudziesięciu mieszkańców. Do ostatniej strony czytelnik będzie się zastanawiał czy obronią swój mały raj przed zakusami wielkiej korporacji czy może zwycięży chciwość i wybiorą pieniądze przyjmując ryzyko zrujnowania wyspy w imię rzekomego postępu.

„August” John Williams

Dziś nazwisko Johna Williamsa miłośnikom literatury kojarzy się przede wszystkim ze „Stonerem”. Za życia tego pisarza było inaczej – sławę przyniósł mu „August”, który także jest powieścią o jednym człowieku i jego wewnętrznej przemianie następującej w miarę upływu lat. Powieść ta została wydana w 1972 roku i w 1973 roku otrzymała prestiżową National Book Award, jedną z najważniejszych nagród literackich w Stanach Zjednoczonych, co skutecznie zwróciło uwagę odbiorców na ten tytuł.”August” jest powieścią historyczną o Gajuszu Oktawianie, znanym później jako August, pierwszy rzymski cesarz.

Wyjątkowe życie tego człowieka – dodajmy, że wyjątkowe w skali całej historii Europy – jest fenomenalnym materiałem na powieść i John Williams doskonale to rozumiał. Spektakularne dzieje Augusta uchwycone za pomocą wielowymiarowej narracji (opowieść o nim jest przedstawiona poprzez zbiór listów, dzienników, wspomnień i innych dokumentów pisanych przez różne postaci z jego otoczenia) stają się pretekstem do poruszenia uniwersalnych i ponadczasowych tematów, takich jak: natura władzy, odpowiedzialność, poświęcenie, skomplikowane relacje międzyludzkie, dylematy moralne, cena sukcesu i niemożność pogodzenia różnych sfer życia.

„Sekret indygo” Natasha Boyd

Eliza Lucas Pinckney, jedna z najwybitniejszych postaci historycznych Karoliny Południowej, stała się dla Natashy Boyd inspiracją do napisania powieści „Sekret indygo”. Tą młodą kobietę okoliczności losowe zmusiły do objęcia rządów w rodzinnych plantacjach, co w XVIII wieku, gdy rola kobiet w życiu społecznym była znacząco ograniczona, stało się niesamowitym wyzwaniem. W obliczu trudności i intryg bohaterka wykazując się nieprzeciętną siłą charakteru i determinacją podejmuje ryzyko i postanawia postawić wszystko na uprawę indygo.

Aby poznać sekret jego wytwarzania, zawiera zakazany pakt z niewolnikiem, łamiąc tym samym prawo i konwenanse. Chociaż powieść ta jest napisana w lekkim stylu, to nie trywializuje problematyki niewolniczego systemu pracy na plantacjach i przedstawia ówczesne realia funkcjonowania białych ludzi i podległych im Murzynów w sposób, który budzi emocje.

„Halny. Wiatr, który niesie obłęd” Dawid Góra

Ta książka jest reporterską opowieścią o zjawisku jakim jest wiatr halny. Jej autor Dawid Góra prześledził związane z nim wątki starając się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ma on niezwykłą moc i wpływ na ludzi. W takiej książce nie mogło się oczywiście obejść bez licznych anegdot, bo to one, urastając po latach wręcz do miana miejskich legend, sprawiają że wiatr halny budzi zaintrygowanie nie tylko w Małopolsce. Zbrodnie, wypadki, napady szału, najdziwaczniejsze zachowania zdarzające się najczęściej tuż przed nadejściem wiatru rozbudzają ciekawość – dlaczego tak się dzieje? Co tak naprawdę powoduje te zachowania?

Dawid Góra poszedł tym tropem, o rozwikłanie zagadki poprosił specjalistów z różnych dziedzin, a to z kolei dało mu okazję do odkrycia wielu powiązanych wątków. Tym sposobem w książce „Halny. Wiatr, który niesie obłęd” z jednej historii wynikają kolejne, dzięki czemu można dowiedzieć się na przykład jak wygląda praca w obserwatorium meteorologicznym na Kasprowym Wierchu.

„Drugie życie czarnego kota” Stanisław Łubieński

W książce „Drugie życie czarnego kota” Stanisław Łubieński zaproponował czytelnikom mozaikę przemyśleń i obserwacji pod postacią wielowątkowych esejów, które splatają się wokół kilku kluczowych tematów. Jako niezłomny eksplorator Warszawy przedstawia na planie miasta relację człowieka z naturą i natury z dokonaniami człowieka. Oddaje głos dzikiej przyrodzie, nie zapominając o tej, którą zaplanowali i urządzili ludzie. Wszędzie widzi ptaki, nie umykają jego bystremu spojrzeniu, przelatują przez krajobraz, kulturę i osobiste doświadczenie. Ale nie tylko ptaki. Na kartach „Drugiego życia czarnego kota” jest miejsce dla bogactwa fauny i flory, która funkcjonuje w przestrzeni miejskiej i daje się podglądać.

Autor pokazuje, że nawet w zatłoczonym mieście istnieje bogate życie biologiczne, które często ignorujemy. Zastanawia się nad tym, jak miejska infrastruktura wpływa na zwierzęta i jak my sami dostosowujemy się do natury. To książka, która rozbudza uważność, zachęca do tego, żeby wnikliwie przyglądać się otoczeniu i dostrzec to, co przez całe lata mogło nam umykać. Znalazła się na naszej wakacyjnej liście ponieważ mikrowyprawy po własnej okolicy, z których cała się składa, to też dobry pomysł na udany urlop.

„Cały ten błękit” Melissa Da Costa

Powieści i filmów o ludziach, którzy chcą dokądś dotrzeć albo zrealizować największe marzenie, dowiedziawszy się, że zostało im niewiele czasu, było już wiele. Trzeba jednak przyznać, że to motyw literacki, który w każdym czasie znajdzie zainteresowanych odbiorców, odnosząc się do powszechnego ludzkiego lęku, iż nie wystarczy nam czasu, by osiągnąć to, czego pragnęliśmy. Utożsamienie się z bohaterem jest więc proste: od pierwszej strony lękamy się o niego, kibicujemy mu, zastanawiamy się jak długo wystarczy mu sił, żywimy nadzieję na pomyłkę lekarzy i pomyślne rozwiązanie. Wszystkie te emocje gwarantuje na wejściu powieść „Cały ten błękit”, w której Émile, młody mężczyzna, dowiaduje się, że przypadła mu w udziale bardzo rzadka choroba, z jaką medycyna jeszcze nie potrafi sobie poradzić. Zamiast więc zostać królikiem doświadczalnym i brać udział w eksperymentalnej terapii, a przy tym znosić rozpacz i współczucie serwowane mu przez najbliższych przy każdej okazji, postanawia kupić kampera i wyruszyć w podróż. Daje ogłoszenie w internecie, ponieważ ma nadzieję poznać w ten sposób towarzysza podróży, który tak jak on chciałby po prostu wyjść z dotychczasowego życia i zostawić je za sobą.

Odpowiedź otrzymuje od dziwnej kobiety, której motywacji nie jest w stanie początkowo zgłębić. Ich wspólna podróż, chociaż przebiega w cieniu fatalnej diagnozy, niesie jednak ze są ogromny ładunek wolności, swobody i przygody. Émile i Joanne nie będą jej jedynymi uczestnikami, a to co się wydarzy plasuje się daleko od przewidywalnego. Relacje między bohaterami ewoluują w zaskakujący sposób, włączając w ten proces również interakcje z postaciami spotkanymi po drodze. Rozwijająca się historia odkrywa warstwy psychologiczne i emocjonalne, które wykraczają poza początkowe założenia przeżycia ostatnich miesięcy życia na własnych zasadach.

„Najmądrzejszy. Biografia Sokratesa” Krzysztof Łapiński

Burzliwe czasy zniszczenia i rozkwitu, wojen i pokoju, upadku i budowania stanowią tło dla lat życia Sokratesa. To wtedy powstały koncepcje takie jak znaczenie jednostki, wartość rozumu, dążenie do sprawiedliwości i etyczne postępowanie, które były centralne w jego myśli, a później, z upływem wieków, stały się ważnymi elementami europejskiej tożsamości i systemów wartości. Można więc powiedzieć, że Sokrates, choć nie zostawił dzieł pisanych, to poprzez swoich uczniów i ich spuściznę, stał się jednym z filarów europejskiego myślenia.

Właśnie dlatego biografia tej ważnej i ciekawej postaci, którą opracował współczesny filozof Krzysztof Łapiński, to lektura przynosząca wiele refleksji pożytecznych dla każdego, kto stara się poznać i zrozumieć źródła tego, co dziś zwiemy cywilizacją europejską. I poza wszystkim, jest to po prostu wciągająca książka.

„Zbieracze borówek” Amanda Peters

Borówkowa okładka tak bardzo kojarzy się z latem i leśnymi smakołykami, że trudno wypuścić tę książkę z rąk. Ale to nie jest słodka książka. Opowiada o traumie trwającej całe życie i tajemnicy, od której nie można się uwolnić. Tę historię opowiadają na przemian Joe i Norma. Mężczyzna, którego malutka siostra Ruthie zaginęła w niewyjaśnionych okolicznościach, gdy oboje byli jeszcze dziećmi oraz kobieta, którą od najmłodszych lat nawiedzały niezrozumiałe sny o domu i rodzeństwie, którego według swojej wiedzy nigdy nie miała, o matce, która nie była jej matką.

Czytelnik od początku zdaje sobie sprawę, że Norma to zaginiona Ruthie i w miarę rozwoju fabuły może z tą świadomością śledzić kolejne etapy odkrywania przez nią własnej tożsamości. Joe natomiast odkrywa kolejne karty po drugiej stronie tej historii. Jego uboga rodzina zbieraczy borówek, zależnych od kaprysów plantatorów zlecających im prace polowe, nigdy nie dochodzi do siebie po stracie dziewczynki. Norma, pomimo tego, że trafiła pod troskliwą opiekę zamożnej rodziny i zyskała warunki do życia, o jakich będąc Ruthie, mogłaby tylko pomarzyć, także nie może zaznać spokoju. Rozmowy ściszonym głosem, migreny matki nawracające zawsze wtedy, gdy próbowała rozmawiać o swoich wątpliwościach, fizyczna odmienność od wychowującej ją pary – wszystko to sprawia, że z upływem lat pytań bez odpowiedzi tylko przybywa.

Dla czytelnika oznacza to narastające napięcie, zmierzające do rozwikłania głównej zagadki: w jakich okolicznościach Ruthie została odebrana swojej rodzinie i zamieniona w Normę. Nie odłożycie tej książki, dopóki się nie dowiecie.

„Atlas dźwięków odległych” Victor Terrazas

Jest dobrze, gdy wakacje służą odkrywaniu nieznanego, dlatego to zestawienie zamykamy książką, która jest skarbnicą opowieści o najodleglejszych miejscach na Ziemi i dźwiękach, które są z nimi związane. W „Atlasie dźwięków odległych” razem z Victorem Terrazasem podróżujemy śladem niezwykłych doznań słuchowych. Autor, pisarz i dziennikarz specjalizujący się w muzyce, w każdym z rozdziałów przybliża muzykę i dźwięki innej rdzennej kultury, albo nieszablonowe zjawisko bądź zdarzenie muzyczne; ukazuje funkcjonalność dźwięku i muzyki w różnych kontekstach społecznych, politycznych i ekologicznych, a także ich rolę w zachowaniu tożsamości. Znajdziemy w niej pierwotne pieśni-mapy, które wiodły ludzi przez pustynię, ścieżkę dźwiękową wszechświata, archeologów muzyki, muzykę jako pomost pomiędzy kulturami, sposób na wyrażenie oporu czy zwrócenie uwagi na tragedię znikających ekosystemów.

Terrazas zabiera czytelników też na przykład do muzycznej arki Noego, czyli globalnego archiwum powstającego z myślą o przyszłych generacjach, dokąd trafią nagrania z całego świata albo na spotkanie z badaczami, którzy śpiewali pingwinom. Te 26 historii zebranych w jednym tomie idealnie nadaje się do niespiesznego smakowania, dlatego ta książka będzie znakomitym wyborem dla osób, które podczas urlopu chcą oderwać się od codzienności i przeżyć intelektualną przygodę. „Atlas dźwięków odległych” jest jej gwarancją.