Średniowieczne skryptorium zrekonstruowano w tynieckim opactwie Benedyktynów. Będzie otwarte dla wszystkich zainteresowanych dawnym pismem i iluminacjami.

Mnich ręcznie przepisujący księgi to widok, który nieodzownie kojarzy się z początkami europejskiej kultury. Średniowieczne skryptoria czyli klasztorne pomieszczenia służące do przepisywania dzieł i ich ozdabiania gromadziły takich właśnie zakonników – skrybów (zwanych też skryptorami), którzy specjalizowali się w rękopiśmiennictwie. Na drewnianych pulpitach, za pomocą prostych narzędzi takich jak gęsie pióra i atramenty, dzień po dniu przepisywali księgi by zachować je dla potomności. Taki kopista był w stanie zapisać trzy do sześciu stron dziennie, w przeciągu życia udawało mu się stworzyć do czterdziestu ksiąg.

Z upływem lat idea przepisywania ksiąg wyszła poza klasztorne mury lecz pozostaje faktem, że jej prekursorami byli benedyktyni. Także na ziemiach polskich mieli oni istotny wpływ na rozwój piśmiennictwa. Ze zlokalizowanego pod Krakowem tynieckiego opactwa wyszła chociażby inicjatywa przetłumaczenia Biblii na język polski (była to tzw. Biblia Tysiąclecia – przyp. red.), a kilka rękopisów pochodzących z Tyńca należy do najcenniejszych dzieł zachowanych w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Trudno się więc dziwić, że to właśnie w tym klasztorze zrekonstruowano średniowieczne skryptorium. Co więcej – każda zainteresowana osoba będzie mogła je zobaczyć, a nawet samodzielnie zakosztować pracy skryby i iluminatora.

Pomieszczenie tynieckiego skryptorium jest zlokalizowane w najstarszej części refektarza. Już sama droga, którą trzeba pokonać by do niego dotrzeć, wprowadza gości w nastrój średniowiecznego opactwa. Chłodne korytarze oddzielone od świata grubymi murami klasztoru pozwalają całkowicie pozostawić za sobą współczesność. I oto właśnie jedno z zamierzeń udostępnionej publiczności rekonstrukcji: ukazywać średniowieczny świat przywołując go w sposób autentyczny: nie wirtualny i multimedialny jak w wielu muzeach. W Tyńcu zwiedzający mają możliwość doświadczyć przeszłości w sposób namacalny. Pomagają w tym umieszczone w skryptorium wierne repliki pulpitów dla skrybów, a także przedmioty, którymi się posługiwali.

Komu ten świat szczególnie przypadnie do gustu, ten może zapisać się na warsztaty poświęcone tajnikom pracy skryby i iluminatora. Przewidziano też zajęcia z kaligrafii umożliwiające poznanie różnych rodzajów średniowiecznego pisma. Dla najbardziej zaawansowanych przeznaczone będą zajęcia z iluminacji, w ramach których uczestnicy wykonają miniatury książkowe. (AK)

Więcej informacji na temat zajęć można uzyskać w Benedyktyńskim Instytucie Kultury tel. (012) 68 85 459 www.benedyktyni.eu

Zobacz zdjęcia Piotra Kędzierskiego

 
Wesprzyj nas