Nomy są małe, a generalnie rzecz ujmując, małe istoty nie żyją długo. Za to mogą żyć szybko.
Nadszedł czas, by powiedzieć sobie jasno: pod podłogą naszych mieszkań, domków letniskowych czy starych szop toczy się intensywne życie. Pamiętacie z dzieciństwa opowieści dziadków o skrzatach, krasnalach i gnomach? Niezależnie od nazwy wyglądają podobnie, lubią robić psikusy, czasem zdarza im się ludziom pomóc. Nie inaczej ma się rzecz z nomami.
Gdy Terry Pratchett bierze na warsztat jakiś temat, należy liczyć się z nieprzewidywalnymi konsekwencjami. I tak się stało w tym przypadku. Zadziwiające skojarzenia z najbardziej znaną księgą świata, liczne odniesienia do zdarzeń opisywanych wielokrotnie, mimochodem zadane pytania o pochodzenie życia, kosmosu i człowieka, i to co u Pratchetta lubimy najbardziej: przewrotny humor.
Sama fabuła jest w miarę standardowa: nomy zagrożone zagładą świata, w którym dotychczas żyły, muszą podjąć próbę ratunku i powrotu do swojego pierwotnego domu, gdziekolwiek on jest (a jest… dość daleko). Jest tu i bohater, ratujący w pojedynkę świat (świat nomów rzecz jasna) od zagłady, borykający się z oporem współziomków, kapłanów i niedowiarków, jest uczucie, są niesamowite przygody i zwroty akcji, jak w klasycznym filmie z udziałem Indiany Jonesa. Zaskakujący finał też jest czyli wszystko, jak trzeba. Do tego cała galeria świetnie wykreowanych postaci, absurdalnych sytuacji i specyficzny humor.
Ale Pratchett nie byłby sobą, gdyby pod przykrywką banalnej historii nie zmuszał czytelnika do myślenia. Do myślenia nie tylko o prawdopodobieństwie występowania skrzatów pod podłogą, form życia w kosmosie, pochodzenia cywilizacji, ale przede wszystkim o naszych, ludzkich, codziennych przywarach, zachowaniach, dążeniach i stosunku do świata.
Czytelnicy cyklu Świat Dysku znają juz zdolność Pratchetta do patrzenia na naszą kulturę z nietypowej perspektywy i błyskotliwego wyłapywania wszelkich jej absurdów. Nie inaczej jest w “Księgach nomów”- to Pratchett w dobrej formie. (B)
Terry Pratchett
Księgi nomów
Dom Wydawniczy Rebis 2009
