Najważniejsze, najciekawsze i najcenniejsze książki w historii świata zostały opisane przez Sarę Ayad i Rodericka Cave’a. Ich „Historia książki. Od glinianych tabliczek po e-booki” to okazja do obejrzenia wspaniałych eksponatów w jednym miejscu i poznania najważniejszych etapów rozwoju książki jako nośnika wiedzy i idei.
„Historia książki. Od glinianych tabliczek po e-booki” to publikacja od jakiej żaden bibliofil prędko się nie oderwie. Autorzy przedstawili w niej słynne i w większości bezcenne księgi z całego świata ilustrujące zarówno rozwój technik przekazywania treści jak i rozwój myśli ludzkiej. To pompatyczne stwierdzenie lecz trudno tutaj o inne. W zbiorze stworzonym przez Sarę Ayad i Rodericka Cave’a znalazły się wszak najwspanialsze z ksiąg, na co dzień stanowiące albo eksponaty w muzeach rozmieszczonych na wszystkich kontynentach albo wręcz tak cenne, że przechowywane w niedostępnych dla przeciętnego człowieka archiwach.
Autorzy podzielili książkę na sto rozdziałów, z których każdy omawia jedną księgę i jednocześnie przedstawia na jej postawie określony etap w rozwoju komunikowania się za pomocą pisma. Nie było to łatwe zadanie ponieważ książki i ich różnorodne formy rozwijały się w wielu miejscach świata niezależnie od siebie o czym pisze się rzadko ponieważ w podobnych zestawieniach autorzy najczęściej koncentrują się na dorobku Europejskim. Natomiast w tym przypadku autorom udało się uniknąć perspektywy europocentrycznej dzięki czemu czytelnik może poznać także niezwykle ciekawe wydania pochodzące z Bliskiego Wschodu czy Azji.
–W wyborze książek kierowaliśmy się zasadą , by pokazać największą ich różnorodność, ze wszystkich kontynentów z wyjątkiem Antarktyki – zdradzają Ayad i Cave we wstępie. Informują też, że zrezygnowali z tych najbardziej oczywistych jak Biblia Króla Jakuba czy wydania dzieł Szekspira. Nie pominęli za to zachwycających, a wciąż mało znanych – ot chociażby etiopskich Ewangelii Garimy, starszych niż niemal wszystkie manuskrypty biblijne.
zdjęcia najstarszych ksiąg to uczta dla oczu
Zdjęcia najstarszych ksiąg to uczta dla oczu. Zachwyca Księga z Kells, Kronika norymberska (czyli spisana po łacinie historia świata wydana w XV wieku) czy indyjski manuskrypt na liściach palmowych. Niemniej intrygują też współczesne książki artystyczne, przybierające nieoczekiwane formy. Ich twórcy za priorytet mają wizualne doznania estetyczne tworzą więc dzieła odległe od tradycyjnego pojmowania książki jako zestawu zadrukowanych stronic ujętych w ramy okładek.
Ostatni rozdział poświęcony tym eksperymentom wyraźnie daje do zrozumienia, że w dziedzinie projektowania książek ostatnie słowo jeszcze nie padło i chociaż rosnącą popularnością cieszą się e-booki i inne elektroniczne formy prezentowania treści to książka drukowana lub wręcz ręcznie tworzona niekoniecznie stanie się w przyszłości obiektem dostępnym jedynie w muzeum.■Agnieszka Kantaruk
