Moda – temat, który fascynuje kolejne pokolenia. Wpływy, style, możliwości… Polska moda w latach międzywojennych kształtowała się w szczególnych warunkach, kiedy zmiany dotyczyły wszystkich dziedzin życia. Zasady savoir-vivre’u zalecały noszenie ubiorów odpowiednich nie tylko do pory roku i dnia, lecz także okoliczności.
Jak ubierano się na co dzień, a jak od święta? Jak na wyjazd do Juraty, a jak do Zakopanego? Które domy mody były uważane za najbardziej wyrafinowane, skąd projektanci czerpali inspiracje i jak tworzyli kolekcje, czym kierowały się elegantki? Autorka w arcyciekawy sposób pokazuje zmiany w sposobie ubierania się Polaków w okresie międzywojennym, najważniejsze trendy, jakie wówczas się pojawiły, nierzadko budząc kontrowersje.
W tej okraszonej wieloma anegdotami opowieści autorka przywołuje liczne źródła – ilustrowane magazyny kobiece, pamiętniki, wspomnienia… Podział na ubiory codzienne, sportowe i wieczorowe, z wyodrębnieniem strojów ślubnych, odzieży dziecięcej i bielizny, w przejrzysty sposób porządkuje bogactwo zamieszczonych tu treści.
Na uwagę zasługuje niezwykły materiał ilustracyjny, pozyskany m.in. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, a także prezentacja unikatowej kolekcji Adama Leja, której eksponaty sfotografowano specjalnie na potrzeby tej publikacji.
Anna Sieradzka – dr hab., prof. UW, historyk sztuki i kostiumolog, pracuje w Instytucie Historii Sztuki UW. Zajmuje się sztuką polską drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX wieku (ze szczególnym uwzględnieniem stylu Art Deco), rzemiosłem artystycznym, historią obyczajów i dziejami ubiorów. Opublikowała kilkadziesiąt artykułów naukowych i kilkanaście książek, m.in.: Peleryna, tren i konfederatka. O modzie i sztuce polskiego modernizmu (1991), Żony modne. Historia mody kobiecej od starożytności do współczesności (1993), Art Deco w Europie i w Polsce (1996), Przechadzki po dawnych wnętrzach, czyli jak niegdyś mieszkano w Polsce ( 2001), Tysiąc lat ubiorów w Polsce” (2003), Nie tylko peleryna. Moda epoki Młodej Polski w życiu i sztuce (2003 ), Kostiumologia polska jako nauka pomocnicza historii ( 2013).
Fragmenty
Prawdziwa rewolucja w wyglądzie i ubiorze kobiet nastąpiła w połowie lat dwudziestych. (…) Kobiety zaczęły jawnie stosować makijaż (podkreślać oczy ciemnymi cieniami, malować usta krwistoczerwoną szminką, lakierować paznokcie u rąk i nóg na czerwony kolor), palić papierosy; same, bez męskiego towarzystwa, przychodziły do kawiarni.
Najbardziej powszechnym i dostępnym źródłem lansowania współczesnej mody stał się film – zarówno produkcje zagraniczne, jak i polskie osadzone w aktualnych realiach prezentowały swoisty „przegląd ubiorów” – od wytwornych po codzienne; te pierwsze często w czołówkach filmów wymieniane były z adresami dostarczających je firm.
Niezbędnym akcesorium eleganckiego ubioru męskiego były skórzane rękawiczki, jedwabny szalik latem, a wełniany (lecz nie dziergany na drutach!) zimą. W deszczowe dni panowie używali dużych, czarnych parasoli z solidną drewnianą rączką (…). Starsi mężczyźni chętnie spacerowali z laseczką o srebrnej lub kościanej główce.
Anna Sieradzka
Moda w przedwojennej Polsce.
Codzienna, sportowa, wieczorowa, ślubna, dziecięca, bielizna
Wydawnictwo PWN
Premiera: 3 czerwca 2013
Partner wydania: Narodowe Archiwum Cyfrowe